Sebastiaan: Miranda, wat betekende de eerste coronapatiënt voor jou en voor de regio West-Brabant?

Miranda: De dreiging vanuit de buitenwereld was opeens realiteit. Mijn dubbelrol als burgemeester en bestuursvoorzitter van de regionale GGD betekent een gecombineerde verantwoordelijkheid. Ik vertegenwoordig de gemeente én de ‘witte kolom’ (de zorg, red.).

Sebastiaan: Dat is vast een flinke uitdaging! Hoe heb jij jouw werk tijdens de pandemie ervaren?

Miranda: Met name de eerste weken staan nog op mijn netvlies gebrand. De GGD stond voor de opdracht het virus te traceren en te monitoren. Het toenemende aantal besmettingen maakte het - in combinatie met medisch beroepsgeheim - al snel lastig om zieken en nabestaanden persoonlijke aandacht te blijven geven. Ik was (mede)verantwoordelijk voor de gigantische workload waar de GGD voor stond en kon niet anders dan die welgemeende persoonlijke aandacht loslaten. Daarnaast ervaarden we in het eerste half jaar van de pandemie, dat de overheid weinig regie heeft op de zorg. De zorg is niet gewend om van bovenaf te worden aangestuurd. Toch groeide het samenwerkingsverband in de Brabantse zorgwereld gelukkig van versnipperd naar gestructureerd.

Sebastiaan: Ik herinner me nog goed dat we de situatie in Brabant bespraken en ons in het prille begin afvroegen wanneer het virus de rest van het land zou bereiken. Veel tijd om hierbij stil te staan was er niet, want binnen enkele weken verspreidde het virus zich ook boven de rivieren.

Miranda: In West-Brabant hield ongeveer driekwart van de vaste GGD-medewerkers zich op dat moment bezig met corona. Vaak ongestructureerd, maar met passie én angst voor het onbekende.

Sebastiaan: Het is mooi om te horen hoe gedreven en flexibel de GGD-medewerkers met de situatie omgingen. Zij hebben er dankzij de pandemie een pallet aan vaardigheden bijgekregen en dat koesteren we. Ook hebben we onszelf tijdens de coronacrisis vaak opnieuw moeten uitvinden. Die ervaring nemen we voor altijd mee. Maar, we hebben het tot nu toe steeds over de bestrijding van de pandemie, hoe kijk jij naar preventieve gezondheidszorg Miranda?

Miranda: Als iets het belang van preventieve gezondheidszorg en een gezonde leefstijl heeft aangetoond, dan is het corona. Met name mensen met onderliggend lijden of een ongezonde leefstijl belanden op de IC. Met leefstijlpreventie zijn extra IC-bedden op de lange termijn wellicht niet nodig.

Sebastiaan: De inspanningen van de GGD op het gebied van onder andere (stoppen met) roken en alcohol hebben aantoonbaar effect op de volksgezondheid. Toch krijgen ze op dit moment minder aandacht en budget dan de bestrijding van de coronapandemie.

Miranda: Het zou vanzelfsprekend moeten zijn dat een deel van het totale zorgbudget automatisch naar preventie van de gezondheid van elke burger gaat. We kunnen en moeten dit in Nederland centraal organiseren.

Sebastiaan: Eens! Ondertussen werken wij door aan de ontwikkeling van de publieke gezondheid. Wanneer kinderen de kans krijgen gezond op te groeien en iedereen bijdraagt aan zijn of haar gezondheid en die van een ander, zijn we opgewassen tegen alle uitdagingen waar de volksgezondheid in de toekomst voor komt te staan.